Ieder weekend is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Vreemde staart op het pad
Angelique Maas kwam op het bospad iets vreemds tegen. Ze dacht dat het een rare staart was. Wat ze werkelijk gezien heeft, zijn de resten van een uitgerolde en uitgelepelde egel. Vermoedelijk is een das degene die die egel heeft opgegeten.

Ik houd het op een das, want dassen zijn de enige zoogdieren/predatoren in ons land en in West-Europa die opgerolde egels kunnen 'uitrollen'. Overigens doen ze dat enkel als de honger groot is. Of dat een egel even niet opgelet heeft en zich van schrik oprolt. Zo’n das rolt dan de egel op z’n rug en begint het diertje van onderuit op te eten.

Overigens kunnen oehoes, de grootste uilen van Nederland, dit ook. Je moet dan weten waar de huid is gevonden, want de oehoe zit niet overal. Daarnaast nemen oehoes zo’n egel vaak mee naar hun nest en eten ze de egel daar op, zoals je kunt zien op mijn foto van een egelhuid in de grotten van de Sint-Pietersberg.

Larve gevonden
Ruut Aussems stuurde een foto van een larve. Ik kon het diertje niet direct thuisbrengen. Ruut was zelf ook op zoek gegaan naar het antwoord via Waarneming.nl. Daar kwamen ze met het idee dat dit de larve van een chironomidae zou zijn, een dansmuglarve.

Zelf heb ik ook wat deskundigen geraadpleegd en ook wij kwamen tot de conclusie dat dit een dansmuglarve zou moeten zijn. Maar welke soort is nog een vraagteken. Dansmuggen zijn er in allerlei soorten en maten. In ons land komen ongeveer 175 soorten dansmuggen voor. Dansmuggen kunnen niet steken.

De mannetjes van de dansmug dansen in de lucht om aantrekkelijk te zijn voor de vrouwtjes. Al dansend geven de mannelijke dansmuggen feromonen, een soort geurstof, af die voor de vrouwtjes onweerstaanbaar zijn. Vervolgens vindt de paring plaats.

Twee kleine rupsjes op de trap
Anke de Swart vond op haar trap in huis twee piepkleine rupsen. Ze vraagt zich af wat voor rupsen dit zijn en of ze overwinterd hebben in haar huis. Deze rupsen zijn van het vaal kokerbeertje. Dat is een nachtvlinder. De rupsen overwinteren als rups, maar soms ook als pop. Je kunt ze als rups tegenkomen van september tot het einde van juni. In de nacht en de late avond gaan ze op zoek naar voedsel, vooral algen.

Het bijzondere is dat deze rupsen voedsel zoeken op steenachtige plaatsen. Dit doen ze vooral waar de mensen wonen. Je kunt ze tegenkomen op zoek naar voedsel op daken en muren. Dat ze weleens in huis komen, is dan ook logisch. Waarschijnlijk kruipen ze dan via de binnenzijde van een huis naar een volgende stenen plek/biotoop.

Overigens is het vaal kokerbeertje nog niet zo lang in ons land. Pas in 2014 werd deze nachtvlinder voor het eerst in Nederland waargenomen, in het dorp Westdorpe bij Terneuzen.

Is dit lege nest van een Aziatische hoornaar?
Karin Montanus maakte in 2024 een foto van een leeg hoog gebouwd nest. Ze vraagt zich af of dit mogelijk het nest van een Aziatische hoornaar geweest kan zijn. Op de foto kun je inderdaad zien dat dit de resten zijn van een nest van een Aziatische hoornaar. Je ziet grote cellen hoog in de boom. Onze Europese hoornaars bouwen de nesten niet open in een hoge boom maar meestal in boomholtes, gaten in gebouwen of in nestkastjes.

Daarnaast vraagt Karin zich af of dit nest opnieuw gebruikt zal gaan worden, maar dat is niet het geval. Aziatische hoornaars bouwen net zoals hun Europese collega’s elk jaar nieuwe nesten. Nesten van Aziatische hoornaars vind je meestal dichtbij mensen, dus in de stenen omgeving van dorpen en steden.

Dit omdat daar voor dit soort hoornaars meer voedsel te vinden is, zoals honingbijen. Wat bijzonder is, is dat Aziatische hoornaars twee nesten bouwen in een jaar. Het eerste nest is klein en lijkt echt op een bal, met een smalle ingang die naar beneden is gericht. Vaak bouwen de Aziatische hoornaars deze nesten in hagen of heggen.

Het tweede nest is groter en lijkt meer op een uitgerekte bal met de ingang aan de zijkant, zie de foto hierboven. Dit tweede nest hangt vaak hoog in bomen.

Flink in een boompje gehakt
Rolf van der Glas zag in een bos bij Heesch een boompje dat behoorlijk beschadigd is. Rolf dacht dat dit misschien het werk van een reebok of specht is. Een reebok zal het niet zijn, want daarvoor is de beschadiging te heftig en zit de beschadiging ook vrij hoog.

Daar kan zo’n reebok nooit bij. Dus blijft over de mens of een specht. Ik denk in dit geval aan een specht. Misschien zelfs de grote bonte specht, gezien de spaanders op de grond.

Natuurlijk kan het ook het werk een middelste bonte specht zijn, maar volgens mij is de kans groter dat de grote bonte specht dit heeft gedaan.

Niet alleen omdat er meer grote bonte spechten zijn en middelste bonte spechten nog steeds redelijk zeldzaam zijn. Maar ook omdat de middelste bonte spechten meer voorkeur hebben voor oud bos, vooral met veel eikenbomen. Grote bonte spechten hebben meer een voorkeur voor bossen met veel berken.

Roffel van de grote bonte specht – André van Soest

Grote bonte spechten zijn de meest algemene spechten in Nederland. Zowel het mannetje als het vrouwtje roffelt op takken met een korte snelle roffel. Dit doen ze om territorium en hun paarband te versterken. Grote bonte spechten hakken in bomen een nestholte uit met een rond gat. Ze hebben een voorkeur voor zachte houtsoorten, zoals berken. In de nestholte worden vervolgens de eieren gewoon op het hout gelegd. De grote bonte specht roffelt het snelst van alle spechten, minstens tien slagen per seconde!