Van een kale kip kun je niet plukken. De gemeente heeft, volgens de advocaat, een paar betalingen van honderd euro ontvangen van Pieter H. Niet eens genoeg om de rente te kunnen dekken, die de afgelopen jaren met duizenden euro’s is opgelopen. “Hij heeft geen huis meer, geen bezit en hij heeft vastgezeten,” zegt de advocaat.

Woensdag boog het hof zich opnieuw over de fraudezaak. Deze keer gaat het niet om Pieter H. maar om twee bedrijven waar de gemeente geld van wil zien. Het gaat om een kantoorbedrijf uit Eindhoven en een klusbedrijf uit Sittard.

Pieter H. heeft de gemeente volgens een latere berekening van de belastingdienst destijds voor 2,9 miljoen euro opgelicht. Het OM was toen al doende met de strafzaak tegen de oud-ambtenaar en besloot dat niet meer mee te nemen. Het gaat om gemeenschapsgeld dat is gebruikt voor privé-doeleinden, zoals dure kleding en de aanleg van een tuin. H. maakte gebruik van ‘schimmige constructies’, waardoor de gemeente bijvoorbeeld jarenlang betaalde voor diensten die nooit werden geleverd.

Het klusbedrijf uit Sittard, dat schoonmaak- en schilderwerkzaamheden gedaan zou moeten hebben, zou dat werk volgens de gemeente tussen 2013 en 2016 nooit hebben gedaan. Maar volgens het bedrijf zou er zelfs vrijwel dagelijks werk door een huismeester zijn verricht. Getuigen zeggen dat het bedrijf er slechts incidenteel was. En het bedrijf heeft volgens het hof geen sterk verhaal, zo heeft het de administratie weggegooid.

Het tweede bedrijf wordt ervan beschuldigd vele facturen van andere bedrijven te hebben doorbelast aan de gemeente Helmond, terwijl het werk niet voor de gemeente was. Het bedrijf zou daarvoor zijn uitbetaald. Volgens de gemeente gaat het om ruim 150 facturen van 18 verschillende leveranciers, die ver van Helmond vandaan zaten. Zo zou de gemeente Helmond dameskleding hebben besteld in Limburg en een wielerploeg in Zuid-Limburg hebben gesponsord. Dat had een alarmsignaal voor het bedrijf moeten zijn.

Maar de raadsheer van het hof vroeg of de gemeente hieraan niet zelf schuld had. Ook de gemeente heeft namelijk geen alarm geslagen over de vele facturen. Goede controle ontbrak. Een vertegenwoordiger van de gemeente vertelde woensdag dat er inmiddels aanpassingen zijn gemaakt. Maar het hof geeft aan dat deze eigen schuld een rol zou kunnen spelen.

De rechter oordeelde eerder wel dat de gemeente recht had op een geldsom, de twee bedrijven gingen in hoger beroep. Hoe hoog die som dan moet gaan worden, is nog onbekend. Volgens het hof kan uitsluitsel hierover lang gaan duren, wellicht jaren.

De raadsheer leek woensdag aan te sturen op een schikking om zo'n lange rechtsgang te voorkomen. “Hoeveel gemeenschapsgeld wordt er nog aan uitgegeven en hoeveel krijg je terug?” De bedrijven zeggen open te staan voor een regeling. De stress van de procedure heeft zakelijk en privé flinke impact gehad.

De gemeente wil dat er recht wordt gedaan aan de situatie, maar de vertegenwoordiger wil wel met het college in gesprek over een andere oplossing dan een rechtszaak. Het gerechtshof heeft de mogelijkheid gegeven om de beslissing uit te stellen, zodat de gemeente en de bedrijven er zelf uit kunnen komen.