Gemeenten gedwongen tot flinke bezuinigingen, en dat raakt inwoners
Ook bij de gemeente Land van Cuijk wordt het langzaamaan heet onder de voeten. Als de geplande bezuinigingen doorgaan, worden zij in de provincie het hardst geraakt en komen ze per jaar 13 miljoen euro tekort.
"Er staan heel veel dingen op het lijstje waar we eigenlijk niet op willen bezuinigen", zegt Maarten Jilisen, wethouder Financiën en Economie. "Ook op dingen die onze inwoners raken, zoals subsidies op sport- en cultuurverenigingen. Dat doen we niet graag."
Het Rijk wil vanaf 2026 het gemeentefonds, de pot met geld waarvan de gemeentes een groot deel van hun uitgaven dekken, korten met 2,4 miljard euro. Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) komt daarmee driekwart van alle gemeenten in financiële problemen.
"We moeten kijken of het gras niet iets langer kunnen laten groeien."
"Alles wordt duurder, maar het gemeentefonds stijgt niet mee", beklaagt Jilisen zich. Volgens de wethouder doet de gemeente zijn best om inwoners zo weinig mogelijk te belasten, maar met een bezuiniging van dit formaat is dat lastig. "Mensen hebben het graag mooi en schoon, maar we moeten toch gaan kijken of we het gras niet iets langer kunnen laten groeien bij wijze van spreken, dat levert besparingen op."
Ook bij verplichte taken zoals jeugdzorg dreigt er een tekort aan financiering. "Ik vind het verschrikkelijk. Het Rijk heeft een commissie samengesteld om te kijken naar de uitgaves van gemeenten", zegt Jilisen. "Ook zij zijn tot de conclusie gekomen dat we te weinig middelen krijgen voor de jeugdzorg."
Toch moeten gemeenten betalen voor wettelijk verplichte taken zoals de jeugdzorg, ongeacht hoe groot het begrotingstekort en het aantal patiënten.
"We moeten wel onze poot stijf houden."
Woensdagmiddag wordt er gedebatteerd over het aanstaande 'ravijnjaar' en wethouder is stellig: de gemeenten horen beter gecompenseerd te worden. "Als we er niet uitkomen gaan we samen met de VNG scherpe stappen ondernemen", zegt hij. "We willen dan zelfs een juridische strijd aangaan met het Rijk. We moeten wel onze poot stijf houden."
Daarmee is gemeente Land van Cuijk zeker niet de enige. "De gemeenten zijn nog nooit zo eensgezind geweest. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje."