Dat heeft te maken met de spreidingswet die op 1 februari dit jaar is ingegaan. Dat is de reden dat gemeenten juist nu zo druk bezig zijn om nieuwe locaties aan te wijzen. De opvang door gemeenten moet vóór 1 juli geregeld zijn.

De asielinstroom loopt terug, waarom moeten er dan locaties bij?
Het aantal mensen dat in Nederland asiel aanvraagt, is vorig jaar iets gedaald, blijkt uit cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Maar de asielopvang piept en kraakt. De tijdelijke aanmeldlocaties Ter Apel en Budel zitten bommetje vol. Vluchtelingen die zich daar hebben gemeld, moeten doorstromen naar andere azc’s in het land. Zodat Ter Apel en Budel worden ontlast. Precies de reden waarom in januari 2024 de spreidingswet is aangenomen.

Maar wat is de spreidingswet?
De spreidingswet zorgt ervoor dat het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) gemeenten niet meer netjes hoeft te vragen óf ze asielzoekers willen opvangen. Gemeenten zijn door deze wet verplicht om dat te doen. Iedere provincie heeft te horen gekregen hoeveel mensen zij moet opvangen. Voor Brabant betekent dat, dat er 14.689 opvangplekken moeten komen.

Gemeenten stuiten op verzet als ze een locatie aanwijzen, kunnen ze er wel onderuit?
Nee, eigenlijk niet. Maar nadat de spreidingswet na veel bloed, zweet en tranen werd aangenomen, trad er in juni 2024 een nieuw kabinet aan. Met als grootste partij de PVV en Marjolein Faber als minister van Asiel en Migratie. Zij willen die spreidingswet juist van tafel hebben.

En in dat laatste zit precies de moeilijkheid. Want de spreidingswet mag dan op dit moment van kracht zijn, ondertussen wordt er in de landelijke politiek volop aan gemorreld. Dat zorgt voor verwarring. Want als een opvanglocatie wordt uitgesteld, kan dat zomaar betekenen dat er op termijn geen opvang meer nodig is binnen de gemeente, omdat de spreidingswet dan van tafel is.

Al kan dit laatste nog wel even duren, de plannen van minister Faber zijn omstreden en komen tot dusver niet van de grond.