"Ja, hoe zeggen we da nou in het Bèrgs", klinkt het in de gymzaal van de basisschool in Berghem. De leerlingen van groep 8 zitten op een tribune wat verward te kijken naar een groot scherm.

Op het scherm staat de Gen Z term 'main character energy', vertaald als verwaand in het Nederlands. "Je weet wel, alsof je hét mannetje bent, borst vooruit", beeldt initiatiefnemer Dick Boeijen uit. Voor het verlossende antwoord in het Bèrgs kijken de kinderen naar mede-initiatiefnemer Riny Boeijen. "Ja, dat is strèlik natuurlijk!"

"Ik ben helemaal in het dialect opgegroeid, mijn ouders konden niet anders", zegt Riny. "Alleen toen we op de middelbare school kwamen, werden we daardoor aangezien als boeren natuurlijk." Nu wil hij de kinderen zeker niet extra boers maken, maar dialect spreken, dat mag volgens de Berghemse taalgoeroe wel wat meer. "Het is gewoon een stukje cultuur, een stukje identiteit. Hoe leuk is het als opa en oma en de kleinkinderen in dezelfde taal kunnen spreken."

Ontwikkeling
"Toen Riny net een gedicht voorlas, deed me dat inderdaad denken aan mijn opa, het klinkt wel heel leuk", beaamt juf Amber Koopmans. Zelf gebruikt de juf vrijwel nooit dialect in de klas, maar de voordelen van de lessen ziet ze wel. "Hoe meer talen ze leren hoe beter, dat is goed voor de ontwikkeling van de kinderen."

Daar sluit mede-initiatiefnemer Dick zich helemaal bij aan. Volgens hem helpt de dialectcursus zelfs met het communiceren tussen ouder en kind. "Het is niet alleen dat het Bèrgse dialect moeilijk is voor de kinderen, maar af en toe zijn de nieuwe woorden van de jeugd ook moeilijk voor de ouders", zegt hij lachend. "Wie weet begrijpen ze elkaar hierna wel beter."

Hippe woorden
Want jawel, ook de 'hippe' woorden van Generatie Z hebben een flinke vertaalslag gekregen. "We merkten wel dat het af en toe al lastig was om de Gen Z woorden te vertalen naar het Nederlands, laat staan naar het Berghems." Maar toch wisten de Brabantse taaltovenaars met behulp van de kinderen het klusje te klaren. Zo wordt 'rizzler' (een flirt) in het Bèrgs 'sjansbal', verandert 'delulu' (geloven in waanbeelden) in 'waus' en wordt 'gyat' natuurlijk een 'batterie' (dikke kont).

De initiatiefnemers hopen dat de dialectlessen op meer plekken aanslaan, zo hebben ze hun lespakket beschikbaar gesteld voor iedereen. "De leerlingen maken kennis met het dialect door liedjes en verhalen en daar kan iedere stad of dorp in Brabant of daarbuiten een versie van maken. We hebben zelfs al een telefoontje gehad uit Volendam."