Extra maatregelen tegen straatintimidatie, aanpak nog ingewikkeld
"Straatintimidatie was eerst een taak van de politie, maar met deze pilot mogen boa's daar ook tegen optreden", vertelt de teamleider die het project runt. Uiteindelijk is het de bedoeling dat speciaal opgeleide boa's zonder uniform gaan surveilleren bij beruchte plekken in de stad, zoals het Wilhelminapark, om zo daders te kunnen betrappen.
"Bij alle gemeenten die meedoen is er slechts een proces verbaal uitgeschreven tot nu toe."
Makkelijk blijkt dat tot nu toe bij de andere deelnemende gemeenten nog niet. "Bij alle gemeenten die vanaf het begin meedoen aan de pilot is slechts een proces verbaal uitgeschreven tot nu toe. Dat geeft aan hoe moeilijk het is om dit strafbare feit vast te stellen."
"Het wordt eigenlijk vaak normaal gevonden, maar dat is niet de bedoeling", vult een boa aan. Zelf heeft ze wel vaker te maken gehad met ongewenste opmerkingen, zowel tijdens als buiten werk. "Als ik met een collega loop die ook de cursus heeft gehad, dan bespreken we na een dienst wel eens dat we op sommige dingen wel in hadden kunnen grijpen."
"Achterafgezien hadden sommige opmerkingen wel naar de rechter gekund."
Hoewel ze zelf wel tegen een stootje kan, heeft de cursus over de nieuwe manier van handelen ook inzichten gegeven over haar privésituatie. "Achterafgezien hadden sommige opmerkingen wel naar de rechter gekund."
Wat houdt de pilot in?
Dankzij de pilot mogen boa's processen verbaal opmaken en boetes uitschrijven als iemand op heterdaad betrapt wordt op seksuele straatintimidatie, zoals nafluiten of het maken van ongewenste, seksueel getinte opmerkingen.
De pilot met de extra bevoegdheden liep al een tijdje in andere steden zoals Rotterdam, Utrecht en Arnhem. Sinds april zijn daar Heerlen, Dordrecht, Almere en Tilburg bijgekomen. De proef loopt nog tot de zomer van 2026. Dan moet duidelijk worden wat het heeft opgeleverd.
Hobbels op de weg
"Het is belangrijk dat het op heterdaad gebeurt, anders kunnen wij er niks mee", zegt de boa. "Dan wordt het een hij zegt/zij zegt-verhaal. We moeten wel gehoord hebben wat diegene zei." De teamleider denkt dat er meer extra bevoegdheden nodig zijn om het probleem goed aan te pakken. "Als iemand opmerkingen maakt en vervolgens iemand aanraakt, dan is iets al snel aanranding. Daar houden onze bevoegdheden op en moeten we de politie inschakelen."
Wel vindt hij dat de pilot een stap in de goede richting is. "Het is ook niet zo dat we alleen maar boetes willen uitschrijven, ons grootste middel is onze mond." Ook de boa beaamt dat. "Het is meestal effectiever om het gesprek aan te gaan met iemand om duidelijk te maken dat dit niet kan."
Preventie
Seksuele straatintimidatie is al langer een doorn in het oog van de gemeente. Zo is er sinds 2021 een meldpunt geopend voor slachtoffers van straatintimidatie. Ook was er in de Willem II-passage een installatie die mensen nariep om bewustwording te creëren en werd er afgelopen carnaval een speciale safe space geopend waar maar liefst negen slachtoffers kwamen om hun verhaal te doen.
Ook bij aankomende evenementen zoals de Tilburgse Kermis staat het thema weer hoog op de agenda. "Misschien gaan we ook daar weer een safe space opzetten voor mensen die het nodig hebben", zegt een woordvoerder van de gemeente. Momenteel wordt eerst bekeken hoe dit uit heeft gepakt met carnaval. Ook de boa's gaan tegen die tijd vaker surveilleren op straatintimidatie.