"Het zijn vooral wind- of zonneparken, maar ook grote bedrijven die de dupe zijn van de vertragingen", vertelt Itske van Lith van TenneT. "De vertraging van meerdere jaren wordt veroorzaakt door veel langere levertijden van onderdelen zoals transformatoren. Wereldwijd is er een grote vraag naar dit soort componenten vanwege de energietransitie, en daardoor is er een tekort ontstaan."

"Daarnaast is er veel weerstand bij omwonenden, waardoor de procedures extra tijd kosten. Dat is een grote tegenvaller, want de impact is enorm voor onze klanten."

Samen met Itske lopen we over het terrein van het nieuwe hoogspanningsproject op bedrijventerrein De Spinder, ten noorden van Tilburg. Hier komen drie grote transformatoren en een reserveveld voor een vierde. Dit station wordt het knooppunt in de energielevering voor de regio en sluit de nieuwe hoogspanningsverbinding tussen Borssele en Tilburg aan op het landelijke net. "Hier verloopt gelukkig alles volgens planning", zegt ze.

"Bedrijven en consumenten gaan steeds meer stroom gebruiken. Ze willen van het gas af, gaan elektrisch rijden en verduurzamen met zonnepanelen en windmolens. Daarom zijn we het stroomnet aan het ombouwen en uitbreiden. Maar helaas gaat dat allemaal minder snel dan de energietransitie vraagt," legt Itske uit.

"Ook de oorlog in Oekraïne heeft gezorgd voor een versnelde vraag naar alternatieven voor gas. Die extra druk heeft ons deels overvallen."

De totale ombouw en uitbreiding van het stroomnet in Nederland zal tot 2040 naar verwachting zo’n 195 miljard euro kosten. Voor kleinverbruikers. zoals particulieren, is er vooralsnog geen probleem. Ook de bouw van (vaak gasloze) nieuwbouwwoningen loopt geen gevaar. Deze huizen krijgen gewoon een aansluiting en ook zonnepanelen kunnen door particulieren nog worden geplaatst.

Het eerste project dat wordt afgerond, is de uitbreiding van het hoogspanningsstation in Geertruidenberg. Daar komt ook stroom aan land van de windmolenparken op zee. "Als dat in 2026 klaar is, kunnen we de eerste bedrijven die op de wachtlijst staan in West-Brabant aansluiten," vertelt Itske verder.

"Daarna, als dit station in Tilburg gereed is, komen de bedrijven en grootverbruikers in het midden van de provincie aan de beurt. Het oosten van de provincie loopt dus vertraging op, daar kan het tot 2033 duren voordat iedereen die nu op de wachtlijst staat, aangesloten kan worden."

In en om Tilburg merken de inwoners dat er veel werk gedaan moet worden, weet Roel Jannink, projectleider van de bouw op industrieterrein De Spinder. "Er moeten kabels door de grond geboord worden ten noorden van Tilburg en er worden op verschillende plekken nieuwe hoogspanningsmasten gebouwd. Alles met 380 kilovolt aan stroom gaat door de lucht aan kabels, en de 150 kilovolt-verbindingen gaan door de grond." Die ondergrondse kabels gaan naar transformatorstations in Tilburg-west en Tilburg-noord.

Ondanks dat er veel vertraging bij andere projecten loopt de bouw van het nieuwe complex op de Spinder volgens planning. "Daar ben ik best trots op", zegt Roel. "We hebben tien jaar aan voorbereidingstijd in dit plan gestoken voordat hier de eerste schop de grond inging. Het project is zes en half hectare groot, dat zijn dertien voetbalvelden. Het is allemaal nodig omdat we met elkaar steeds meer stroom aan het verbruiken zijn."

Wilt je met eigen ogen zien hoe de bouwwerkzaamheden vorderen? Op zaterdag 21 juni is de bouwplaats van het nieuwe hoogspanningsstation op industrieterrein De Spinder in Tilburg van 11.00 tot 16.00 uur open voor bezoekers.