STUIFMAIL

Alieke vond dit in het bos, Frans is daar niet blij mee

Vandaag om 08:30 • Aangepast vandaag om 11:47
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur. Iedereen kan vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt Frans onder meer aandacht aan een mooi diertje dat de weg oversteekt, een salamander en een zeldzame lijster. Deel twee van deze Stuifmail wordt zondagochtend gepubliceerd.

Ieder weekend is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Wachten op privacy instellingen...

Op verschillende plekken vreemd spul in het bos
Alieke Streppel zag tijdens haar wandeling iets vreemds op de grond en ook op verschillende plekken. Ze stuurde een foto van dit vreemde spul. Volgens mij is wat zij gezien heeft hondenhaar. Je komt dat regelmatig tegen, omdat redelijk veel mensen hun honden borstelen in natuurgebieden. Helaas zou dat daar niet moeten gebeuren.

Ten eerste is het afval en dat mag je niet achterlaten in de natuur. Daarnaast is veel hondenhaar echt giftig, want in veel hondenharen zitten resten van anti-vlooien- en tekenmiddel. Vogels die hun nesten met deze haren bekleden, veroorzaken veel leed, want dit kan leiden tot eieren die niet uitkomen. Ook kunnen jonge vogels sterven aan de pesticiden in het haar van honden. Die pesticiden dringen via hun huid binnen in hun lichaam.

Er wordt steeds vaker vlooiengif gevonden in natuurgebieden. Dit vlooiengif wordt dus al via het continue haarverlies van honden en katten achtergelaten in de natuurgebieden. En als mensen hun dier daar ook nog eens uitgebreid kammen, wordt het proces nog eens versneld.

Welk mooi diertje stak op een dijk de weg over?

Tijdens een wandeling op een dijk in Zevenbergen werd een prachtig diertje gespot (foto: Trees van Wijk).
Tijdens een wandeling op een dijk in Zevenbergen werd een prachtig diertje gespot (foto: Trees van Wijk).

Trees van Wijk zag op een dijk een diertje de weg oversteken. Ze maakte daar een foto van. Op die foto zie je een mooie grote groene rups, inclusief roodzwart staartje en zwarte strepen op het lichaam met op het eind een zwart bolletje. Dit is volgens mij de rups van de windepijlstaart. De pijlstaartenfamilie is een familie met grote rupsen en ook grote nachtvlinders. De rupsen van deze vlinder kunnen zo’n acht centimeter lang worden. Ze hebben een dikte van een normale mensenduim. Op de bovenstaande foto is de rups groen, maar je komt ook bruine windepijlstaartrupsen tegen. Rupsen van de windepijlstaart leven van haagwinde - de pispotjes - en van akkerwinde.

Sinds In 2015 worden er steeds meer windepijlstaarten gezien. Oorspronkelijk was de volwassen vlinder een zeldzame trekvlinder in Zuid-Europa. De vlinder van de windepijlstaart kan een spanwijdte hebben van 130 millimeter. Wat vooral opvalt bij deze nachtvlinder is de zeer lange roltong van wel vijftien centimeter.

Hagedisje in de tuin gespot of is het toch iets anders?

Een kamsalamander (foto: Esther de Brouwer).
Een kamsalamander (foto: Esther de Brouwer).

Esther de Brouwer vond naar eigen zeggen een klein hagedisje die vanuit de tuin naar het naastgelegen plantsoen onderweg was. Wat was dit voor een diertje, vroeg zij zich af. Esther heeft toch wel iets bijzonders gezien. In haar tuin heeft mogelijk een kamsalamander de winter doorgebracht.

Deze wat zeldzamere salamander - geen hagedis - was vermoedelijk op weg naar een voortplantingspoel, want daar is het nu tijd voor. De kamsalamander heeft een lengte van maximaal twintig centimeter en is daarmee de grootste watersalamander van ons land. Deze prachtige salamander heeft zijn naam te danken aan de hoge, getande staartkam (zie de foto hieronder) die bij de mannetjes mooi te zien is tijdens de paartijd.

Een kamsalamander (foto: Saxifraga/Kees Marijnissen).
Een kamsalamander (foto: Saxifraga/Kees Marijnissen).

Een kam op de rug hebben de andere watersalamanders ook, maar een volledige staartkam hebben alleen kamsalamanders Deze laatste kam wordt overigens pas ontwikkeld in het derde levensjaar. Op het menu van kamsalamanders staan kleine ongewervelden dieren zoals kreeftachtigen, insecten en de larven van insecten. Heel bijzonder, maar toch ook weer niet, is dat kamsalamanders net zoals andere salamanders kannibalistisch zijn en dus kleinere soortgenoten opeten als ze de kans krijgen.

Een vrouwtjesmerel en geen jonge merel

Een vrouwtjesmerel met nestmateriaal (foto: Marian van Grinsven).
Een vrouwtjesmerel met nestmateriaal (foto: Marian van Grinsven).

Marian van Grinsven stuurde na vorige week nog een bericht over de merel in haar garage. Hierop zie ik duidelijk dat dit een vrouwtjesmerel is. Ze heeft ook nestmateriaal bij zich, het is duidelijk dat ze daar een nest wil maken. Heel vreemd, want zo kaal op een stel dozen - zie de Stuifmail van vorige week - of op gladde buizen gaat dit volgens mij niet echt lukken.

De vrouwtjesmerel (foto: Marian van Grinsven).
De vrouwtjesmerel (foto: Marian van Grinsven).

Overigens klopt het wel dat de vrouwtjes beginnen aan een tweede of derde nest terwijl de mannelijke merels nog bezig zijn met het voeden van de jonge merels uit het voorgaande legsel.

Merels bouwen in het algemeen nesten in dicht struikgewas, in klimophagen of lage dichte bomen. Soms ook in andere stevige beplanting, maar nooit in een kale ruimte. Ik ben benieuwd of een van onze luisteraars en lezers ook ooit zulk vreemd merelgedrag zijn tegengekomen.

Zwarte vogel gespot met een witte slabber

Een beflijster (foto: Dirk Kuijpers).
Een beflijster (foto: Dirk Kuijpers).

Dirk Kuijpers heeft iets bijzonders gezien in Liessel. Hij zag een zwarte vogel die een soort witte slabber - om zijn woorden te gebruiken - om had. Inderdaad staat op zijn foto een vogel met een donker verenpak en een prachtige grote witte bef. Volgens mij heeft hij een beflijster vastgelegd. Beflijsters horen duidelijk thuis bij de lijsterachtigen, waar ook merels toebehoren. De beflijster is in ons land een schaarse doortrekker. Mooi als je zo’n schaarse doortrekker dan vast hebt kunnen leggen, dat is heel bijzonder.

Een beflijster (foto: Saxifraga/mark Zekhuis).
Een beflijster (foto: Saxifraga/mark Zekhuis).

Overigens heb je tijdens de voorjaarstrek wel de meeste kans om zo'n beflijster te kunnen spotten, maar het blijft zeldzaam. Zeker als je de vogel solo ziet. Meestal trekken ze namelijk door ons land in kleine groepjes of gaan ze mee in groepen van andere doortrekkende lijsterachtigen, zoals koperwieken en kramsvogels. Een solo beflijster is dus een buitenkansje. Beflijsters overwinteren in het gebied rond de Middellandse Zee en broeden in Scandinavië, in de berggebieden van Zuid- en Centraal-Europa en in Schotland en Wales.

Wachten op privacy instellingen...

Beflijster – Nature Cam
De beflijster lijkt qua grootte en postuur sterk op de merel. Het mannetje heeft een zwart verenkleed. Op de borst hebben de veren lichte randen, daardoor lijkt het of de borst 'geschubd' is (zie plaatje). Het meest opvallend is de brede witte streep op de borst, de 'bef'. De ondersnavel van het mannetje is oranje. Het vrouwtje is bruin gekleurd. Op haar borst neigt de kleur naar lichtgrijs.

De beflijster is even groot als de merel, zo'n 24 tot 26 centimeter. Onvolwassen vogels hebben geen witte bef, alleen lichte spikkels. De alarmroep van de beflijster klinkt als een scheldend 'ok-ok-ok'. Het lijkt op die van de merel, maar deze klinkt scherper en lager.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!