Door teruglopende subsidies en hoge energiekosten staan dorps- en wijkcentra onder druk. Vanaf 2026 krijgen gemeenten bovendien structureel minder geld van het rijk om hun taken uit te voeren waardoor verschraling van de voorzieningen dreigt.

In het dorpshuis is het op een doordeweekse dag een drukte van belang. In een speciale zaal wordt er een biljartje gelegd terwijl in de ‘huiskamer’ ernaast een aantal ouderen zich heeft verzameld voor de gezamenlijke maaltijd. “Ik ben weduwe, thuis zit ik met mijn bordje in m’n eentje. Hier heb ik aanspraak en gezelligheid”, zegt Toos van Gastel.

Onlangs besloot het kabinet in de voorjaarsnota gemeenten extra geld toe te wijzen om het verwachte ‘ravijnjaar’ in 2026 te compenseren. De tegemoetkoming is vooral bedoeld om de stijgende kosten voor jeugdzorg te ondervangen. Maar voor 2028 staan alweer nieuwe bezuinigingen op stapel.

Wethouder Melisse vindt dat dit niet ten koste mag gaan van de dorpshuizen die volgens hem het ‘DNA van het dorp’ zijn. “Uiteindelijk is het ook een investering in gezondheid. Mensen met voldoende sociale contacten staan prettiger in het leven. Ik ben er echt van overtuigd dat dit een hele belangrijke preventieve voorziening is die bijdraagt aan de mentale weerbaarheid van in dit geval ouderen.”

Toch benadrukt de wethouder tegelijkertijd dat het dorpshuis niet alleen een ontmoetingsplek is voor senioren. “Integendeel zelfs. Dat zagen we bijvoorbeeld tijdens de wandelvierdaagse toen de dertigers en veertigers met hun kinderen de weg hier naartoe wisten te vinden. Hetzelfde geldt voor de activiteiten rondom Sinterklaas, carnaval en tijdens Koningsdag. Het dorpshuis is voor alle generaties.”

Dat dorpshuizen tot het sociale hart behoren van een dorp vinden ze ook in de gemeente Gilze en Rijen. “Onze sociaal-culturele centra zijn meer dan alleen gebouwen. Het zijn plekken waar inwoners elkaar ontmoeten, samen iets organiseren of gewoon even binnenlopen voor een praatje. Daarom willen we de Schakel in Gilze en De Boodschap in Rijen ontwikkelen tot echte huiskamers van de gemeenschap”, laat de gemeente weten.

Naast het dorpshuis is er in Bosschenhoofd sinds kort ook weer een supermarkt in het dorp. Samen met het enige café vormen ze volgens Thomas Melisse de verbindende ‘smeerolie’ van het dorp. “Ze vullen elkaar op een natuurlijke manier aan. Het dorp is weer gaan leven.”

Hij vervolgt: “Dit is ook typisch Brabants en daarom ben ik een voorvechter van dit soort voorzieningen. We moeten als gemeenten financiële keuzes maken en misschien betekent dat wel we als Halderberge bijvoorbeeld geen koploper kunnen zijn bij de energietransitie. Maar voor mij is de glimlach van al die mensen hier in het dorpshuis onbetaalbaar. Daar ben ik trots op.”