Staalslakken zijn geen dieren, zoals de naam wellicht doet vermoeden, het zijn grijze, steenachtige brokken die worden gebruikt als bouwstof, bijvoorbeeld als ondergrond van wegen of om geluidwallen op te hogen. Ze ontstaan bij de productie van staal en lijken op steen. Ze kunnen zware metalen bevatten en dat kan leiden tot milieuschade en gezondheidsproblemen.

Hoewel de risico's van staalslakken in veel gevallen onbekend zijn, maken experts zich zorgen. Op verschillende plekken hebben de grijze, steenachtige brokken geleid tot milieuschade en gezondheidsproblemen. Toezichthouders en de Tweede Kamer roepen daarom op tot strengere regels en sommige gemeenten hebben het gebruik van staalslakken al verboden.

Nu zijn staalslakken nog op allerlei plekken in onze provincie terug te vinden. Op zeven plekken in Eindhoven, zoals bijvoorbeeld in de voetpaden in het Philips De Jongh Wandelpark. In Bavel, op de paden en parkeerplaats rond een woonzorgcomplex. Maar ook in Oosterhout, Drunen en Vlijmen zijn staalslakken gebruikt.

Vervuiling van water
Onderzoek door NU.nl en Investico, in samenwerking met De Groene Amsterdammer, brengt het gebruik van staalslakken voor het eerst in kaart. Het RIVM waarschuwde eerder al voor de vervuiling van bodem en water door staalslakken, die de huidige regelgeving niet kan voorkomen. Wie staalslakken wil gebruiken, kan dat doen zonder vergunning of melding aan de gemeente.

Staalslakken leveren de grootste milieuproblemen op als ze in metersdikke lagen worden gebruikt, bijvoorbeeld in ophogingen. In snelwegen als de A2 en A59 zijn de brokken ook ontdekt. Als ze niet goed zijn afgedekt, kunnen ze in contact komen met regenwater. Dan kunnen schadelijke stoffen uit de slakken spoelen en in de bodem, sloten of het grondwater terechtkomen.

In je huis
Dat de stoffen je huis binnen kunnen komen, is volgens toxicoloog Paul Scheepers reden tot zorg. "Juist als je het in je eigen woonwijk tegenkomt, op speelplaatsen, begraafplaatsen of jeu-de-boulesbanen, heb je eerder kans dat het onderdeel wordt van het straatstof dat onder je schoenen zit", zegt hij tegen NU.nl. Zo kunnen de zware metalen ook je huis binnenkomen, met mogelijk nadelige gevolgen voor de gezondheid.

Wie vanaf volgend jaar nog staalslakken gebruikt, moet dat melden bij de gemeente of provincie. Maar milieutoezichthouders vinden deze informatieplicht niet ver genoeg gaan en willen strengere regels.