In Best wonen Leo van Zeeland (77) en Lois van de Wal (22) sinds bijna een jaar samen onder één dak. Lois woont op de eerste verdieping, Leo op de begane grond. Elke ochtend stuurt Lois een duimpje via de app naar Leo. Leo stuurt dan een duimpje terug.

Als dat duimpje uitblijft, is er reden tot zorg en gaat Lois kijken of haar benedenbuurman in orde is. "Het is onderdeel van het huurcontract zoals we dat hebben afgesproken", legt Leo uit. "Het voelt goed dat we dit doen, want je hoort wel eens dat mensen weken dood in hun huis liggen. Dat lijkt me afschuwelijk."

Een etage hoger is Lois blij met haar woning. "Het is zo'n zeventig vierkante meter op een superlocatie dicht bij het station. En het is heel fijn dat ik er best snel in kon", vertelt Lois aan haar keukentafel. "Bij de woningbouwvereniging moet je wel dertien jaar op de wachtlijst staan en hier was ik binnen een jaar aan de beurt. Ik wist niet dat dit bestond, maar toen ik ervan hoorde was ik meteen enthousiast. Ik heb een filmpje voor Leo opgenomen om mezelf voor te stellen, en drie weken later woonde ik hier al."

Toch heeft het splitsen van een woning nogal wat voeten in de aarde, vertelt Amanda Schiltmans van Stichting Statiegeld op Jeugd. "Elke gemeente kan zijn eigen voorwaarden stellen als het gaat om woningsplitsing. Soms kan het binnen acht weken geregeld zijn, maar er zijn ook gemeenten waar het wel twee jaar duurt. Dat moet anders."

Amanda legt contacten met gemeenten, begeleidt ouderen bij het verkrijgen van de benodigde omgevingsvergunning en praat met omwonenden. "Met duo-wonen sla je twee vliegen in één klap", zegt ze. "Jongeren krijgen eindelijk hun eigen stekkie en ouderen kunnen langer zelfstandig blijven wonen doordat er iemand is die een oogje in het zeil houdt."

Bij Leo duurde het splitsingsproces ook veel langer dan hij had gedacht. "Ik ben in 2016 weduwnaar geworden en had een veel te groot huis om alleen in te wonen. Toen kwam dit idee op. Maar bij de gemeente Best was nog geen beleid voor woningsplitsing. Toen ik een vergunning aanvroeg, kwamen er ook bezwaren van omwonenden. Ze dachten dat ik hier twintig Polen zou huisvesten, terwijl in mijn aanvraag duidelijk stond dat het om één persoon ging," vertelt Leo. Uiteindelijk duurde het tweeënhalf jaar om alles rond te krijgen.

Naast haar huur ontvangt Lois een vergoeding van vijftien euro per uur als ze bijvoorbeeld Leo helpt met tuinonderhoud. Amanda legt uit: "In het huurcontract wordt vastgelegd dat de huurder van de gesplitste woning - tegen betaling - bepaalde taken verricht voor de oudere medebewoner. De eigenaar stort deze vergoeding op een spaarrekening, waarover de huurder kan beschikken op het moment dat hij of zij bijvoorbeeld een eigen huis wil kopen." Lois zegt hierover: "Ik krijg een vergoeding, maar ik zou de klusjes ook doen als ik er niets voor kreeg. Toch is het natuurlijk wel fijn,"

"Als meer mensen op dezelfde manier naar nieuwe woonvormen zouden kijken als Leo, zou er een aanzienlijke hoeveelheid extra woonruimte ontstaan", zegt Amanda. "Volgens onderzoek van BLG Wonen zijn er in Nederland zo'n vijfhonderdduizend woningen geschikt om te splitsen. Ze moeten dan wel een gescheiden entree hebben en een eigen badkamer en keuken. Bij veel huizen is dat eenvoudig te realiseren. Belangrijk is dat er eenduidige regels komen in alle Nederlandse gemeenten", hoopt Amanda.