Is het friet of patat? Helaas, je gaat het antwoord niet leuk vinden
Als Brabander denk jij nu waarschijnlijk: ga weg met je patat. Natuurlijk is het friet.
Maar helaas voor ons als #teamfriet, en trouwens ook voor #teampatat: het is echt allebei goed. Friet heeft altijd al ook patat geheten en andersom.
Dat gefrituurde aardappelreepjes altijd al twee namen hebben gehad, is makkelijk te verklaren volgens Jos Swanenberg. De taal- en cultuuronderzoeker aan Tilburg University vertelt. “Beide woorden zijn ontstaan als afkortingen. Het gerecht heette vroeger patates frites. Dit was te lang en dus besloten ze het af te korten."
"Het betekent dus letterlijk vertaald aardappel gefrituurd."
Je ziet het waarschijnlijk al aan de naam, maar de oorsprong van het woord 'patates frites' ligt in de Franse en Vlaamse taal. “Patates betekent aardappel en frites betekent gefrituurd. Het betekent dus letterlijk vertaald aardappel gefrituurd.”
Boven de rivieren is de keuze dus op de afkorting patat gevallen. “Bij het afkorten van woorden wordt meestal gekozen voor het zelfstandig naamwoord. Dat is in patates frites de patates, aardappel. Vandaar dat er gekozen is voor de afkorting patat in het noorden.”
Dat er in het zuiden niet gekozen is voor patat, maar voor de frites komt doordat patates al andere betekenissen had. “Patates betekende in het zuiden al aardappel. In België betekent het nog steeds aardappel. Patates betekende daarnaast ook nog klap. Om ook nog een snack aan het woord te verbinden werd iets te veel.”
"Het zou zomaar kunnen zijn dat over een paar jaar deze hele friet-patatdiscussie helemaal niet meer bestaat.”
Voor #teamfriet ligt er wel een goed argument op de plank. Het eerste frietje werd namelijk gebakken in Breda. Op 4 juni 1868 verscheen er namelijk een advertentie van Fritz. Die tegenover het stadhuis zou staan met zijn kraam. Waar hij naast wafels ook ‘pommes de terres frites’ ging verkopen.
Voor degene die hoopt dat er ooit een einde komt aan deze discussie is er mogelijk goed nieuws. “Taal blijft zich ontwikkelen. Het zou maar zou kunnen zijn dat over een paar jaar deze hele friet-patatdiscussie helemaal niet meer bestaat", zegt Swanenburg. Over een paar jaar weten we dus misschien wie er gewonnen heeft.
Voor nu duurt de discussie nog lekker voort. Onder andere op sociale media, waar de gekste argumenten en verwijten langskomen.
De leden van #teampatat komen op twitter met de volgende argumenten:
Ook #teamfriet heeft een aantal argumenten.
Er is ook een groep die de discussie maar ingewikkeld vindt.