Extra betalen voor plastic frietbakjes, maar de verduurzaming blijft uit
De overheid had gehoopt dat plastic wegwerpservies zou verdwijnen door de toeslag. Toch is friet eten uit een duurzaam bakje nog een uitzondering. Snackbar Jopie in Veghel gebruikt nog steeds de bakjes gemaakt van plastic.
"Ik wil wel overgaan naar duurzamere oplossingen, maar die zijn gewoon te duur", vertelt Kevin van der Steen, eigenaar van de cafetaria. "Daarbij vraag ik een plastictoeslag en die mag ik houden om mijn bedrijf te verduurzamen. Dubbele opbrengsten dus."
De overheid controleert nu niet of die extra inkomsten ook daadwerkelijk worden geïnvesteerd in verduurzaming. Maar Van der Steen doet dat in ieder geval wel. "Wij rekenen vijf cent per bakje en met dat geld hebben we herbruikbare vorkjes besteld." De plastic vorkjes zijn bij zijn frietzaak dus al verleden tijd. De herbruikbare vorkjes heeft hij zelf bedacht.
De regels
Sinds 1 juli 2023 zijn er maatregelen ingegaan om plastic wegwerpservies te verminderen. De overheid wil op deze manier zorgen dat er minder zwerfaval en plasticgebruik. Een ondernemer moet zorgen voor plasticvrij of herbruikbaar servies. Mocht een ondernemer toch verpakkingen meegeven die voor meer dan 5 procent uit plastic bestaan, dan moet er een toeslag worden gerekend.
Demissionair staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat heeft later besloten dat de regels blijven, maar dat er deels niet op gehandhaafd wordt. Volgens Heijnen moet een volgend kabinet hier keuzes in maken.
Het is een vork met aan de zijkant een snijrandje", vertelt hij trots. "Het is ideaal voor de frikandel speciaal. Dit bestond nog niet en we hebben het daarom in China laten maken. Wanneer je hier eet, dan geven we ze erbij. Zo zijn we toch aan het verduurzamen."
"Wij gebruiken al jaren kartonnen bakjes om friet en snacks in mee te geven."
Wat straten verderop, aan de haven van Veghel, ligt cafetaria De Jachthaven. Kambiz Monsef is al heel wat jaren eigenaar. Toen de maatregelen ingingen, had hij al lang duurzamere bakjes. “Wij gebruiken al jaren kartonnen bakjes om friet en snacks in mee te geven.”
“Ik ben een natuurmens”, vertelt Kambiz. “Wij zijn bewust omgegaan toen we de bakjes zagen in de winkel. Ze zijn wel duurder dan de plastic variant, maar dat maakt voor mij en de klanten niet uit. De meesten vinden het prima. Sterker nog, die van plastic vervormden vaak door de hitte.”
Ook de grotere snackketens in onze provincie moeten dealen met de maatregelen. Zo gebruikt McDonald's de extra inkomsten van de plastictoeslag om te investeren in herbruikbare bekers. Een deel van het geld gaat naar afvalverwerking, laat een woordvoerder weten.
"We hebben het niet voor niets nog allemaal."
Ondernemers vinden de wetgeving lastig, merkt Coralie Oerbekke, inkoper van verpakkingsmateriaal bij Sligro. "Dat zie je zeker terug wanneer je door de groothandel loopt. Hier zijn alle soorten verpakkingen nog te krijgen. Plastic servies, maar ook duurzamere en herbruikbare soorten."
"We hebben het niet voor niets nog allemaal", vertelt Oerbekke. "Ondernemers kiezen nog vaak voor plastic. De duurzamere bakjes zijn bijna twee keer zo duur als een plastic variant. Dit kan pas goedkoper worden als er meer vraag voor is."
De wetgeving zou op dit moment nog onvoldoende helpen, volgens de inkoper. "Voor de ondernemer is overstappen naar de duurzamere variant financieel niet voordelig."
Toch ziet Oerbekke wel een verandering. "Heel langzaam merk ik wel dat ondernemers zelf willen verduurzamen en switchen. Al denk ik ook dat het belangrijk is dat de snackbarklant begrijpt waar de maatregelen voor bedoeld zijn."
LEES OOK:
10 cent extra door plastic verpakking: 'Mensen hebben het nog niet door'
Plastictaks dilemma voor koffie-ondernemer: ‘Alsof je het in 'n krant giet'