En hoe voorkom je dat je met producten thuiskomt die je niet had willen kopen. Consumentendeskundige Patrick Wessels legt uit wat kerstboodschappen doen zo stressvol maakt én deelt supermarktsurvivaltips.

Goed voorbereid denk je aan de kerstboodschappen te beginnen. Met een boodschappenlijstje in de hand en een goed beeld voor ogen hoe het kerstdiner eruit moet komen te zien, stap je de supermarkt binnen.

"Maar eenmaal binnen, bevind je je eigenlijk in een arena vol wilde dieren. En al die dieren jagen op aanbiedingen."

Binnen luttele seconden worden je hersenen overladen met een stortvloed aan prikkels. "Er lopen veel mensen om je heen. De muziek staat aan, kerstmuziek uiteraard. De paden zijn zo ingericht dat je een soort doolhof van een winkel gaat meemaken, met allerlei extra acties. En al die prikkels moet je verwerken op een of andere manier", legt Wessels uit.

Dat is precies wat gunstig is voor supermarkten, die jou op allerlei manieren proberen te beïnvloeden. "Door de stress ga je meer op korte termijn denken. Je denkt veel meer over waar heb ik zin in? Wat ziet er lekker uit? Wat zou wel eens luxe kunnen zijn waardoor ik een goede indruk maak? In plaats van netjes nadenken met je lijstje en alles wat je op voorhand had bedacht."

Zo kom je met veel meer thuis dan aanvankelijk op je lijstje stond. Supermarkten weten dit, want kerst is voor hen een van de hoogtepunten van het jaar, zegt Wessels. Ze maken de winkelervaring ook zo indrukwekkend mogelijk. "Er zijn leuke kerstcommercials, in de winkel kun je dingen proeven en er hangt een gezellige sfeer."

Zakt de moed je al in de schoenen? Dan heeft Wessels een handvol tips die er in ieder geval voor moeten zorgen dat je niet boven je budget shopt:

1. Pas op de pakhoogte Dat de meest verleidelijke producten op ooghoogte liggen, is voor veel mensen wel bekend. "Maar de dure merken liggen eigenlijk het liefst daar net onder: op de zogeheten pakhoogte. Vanaf hier is het het makkelijkst om iets te pakken en in je karretje te leggen. Daar vind je dan ook de duurste A-merken."
2. Maak een spelletje van het shoppen Volgens Wessels kan zelfs een boodschappenlijstje je vaak niet redden van de supermarktbeïnvloeding. "Maak er daarom een spelletje van. Van te voren kun je best berekenen hoeveel je ongeveer kwijt bent met je boodschappenlijstje. Probeer daar niet bovenuit te komen en juist zo voordelig mogelijk te shoppen. Zo ben je doelgericht bezig en minder vatbaar voor beïnvloeding."
3. Eet vooraf wat "Wanneer je honger hebt, ben je ook meer op gefocust op de korte termijn. Als je met trek naar de supermarkt gaat, kom je echt met veel meer thuis dan je van plan was."
4. Sober en saai zijn Vaak staan er in de supermarkt allerlei kraampjes met lekkernijen. "Neem niets van mensen aan. Als je iets wordt gegeven, ben je sneller geneigd iets voor die persoon terug te doen. In dit geval het product te kopen. Dat geldt ook voor dingen proeven, je koopt het dan waarschijnlijk sneller. Ga dus sober en saai door de winkel heen. Dat maakt het er niet leuker op, maar is op de lange termijn veel beter voor je portemonnee."

Ondanks de tips weet Wessels dat het écht niet zo makkelijk is om niet beïnvloed te worden tijdens de kerstboodschappen. "Het is allemaal hartstikke lekker, maar ook hartstikke duur."

Zelf bestelt hij zijn kerstboodschappen online. "Dat is handig, maar óók online word je op allerlei manieren beïnvloed."