Donderdag is het exact vijf jaar geleden dat de eerste coronabesmetting in Nederland werd vastgesteld. Een 56-jarige man uit Loon op Zand wordt de zogenoemde patiënt 0. Brabant gaat in een sociale lockdown, een paar weken later gaan in heel Nederland scholen en horeca dicht. Twee lange jaren van lockdowns, avondklokken, mondkapjes en vaccinaties volgen.

Brabant extra kwetsbaar
In een brief vragen de provincie Noord-Brabant, de drie Veiligheidsregio’s, de Provinciale Raad Gezondheid Brabant, het Regionaal Overleg Acute Zorgketen en de GGD’s in Brabant om de 300 miljoen euro aan bezuinigingen terug te draaien en ‘Brabant te beschermen tegen toekomstige pandemieën’.

Minister Agema bezuinigt 300 miljoen euro op pandemische paraatheid. Dat programma werd opgezet om lessen te trekken uit de coronapandemie en een nieuwe pandemie goed door te komen. "Vijf jaar geleden met corona dachten we dat we goed waren voorbereid. Er waren draaiboeken, er was nagedacht, maar uiteindelijk bleken we niet klaar voor een pandemie van deze omvang", aldus de GGD Hart voor Brabant.

Structurele investeringen zijn geen luxe, maar een noodzaak, staat te lezen in de brief. Hierin wordt niet alleen corona maar ook de Q-koortspandemie aangehaald. Volgens de opstellers van de brandbrief kent Brabant als geen ander de desastreuze gevolgen van zoönosen en pandemieën. Zo maakt de combinatie hoge mens-dierdichtheid en intensieve veehouderij Brabant extra kwetsbaar voor nieuwe infectieziekten.

Lockdowns
De zorgminister verliest haar geloofwaardigheid als ze de bezuinigingen niet terugdraait, vinden de organisaties. Fleur Agema erkent dat het belangrijk is om klaar te zijn voor een nieuwe pandemie, maar investeringen blijven uit. En dat gaat niet samen, zo staat te lezen in de brief.

Zonder de 300 miljoen euro van Agema gaan kennis en voorbereiding verloren en komen innovaties en kwaliteitsverbeteringen stil te liggen. Hierdoor liggen lockdowns en het sluiten van scholen weer op de loer bij een volgende pandemie. En ook de zorg komt zonder een goede voorbereiding opnieuw stil te liggen. "Dat zorg voor gezondheidsproblemen, ook bij kinderen", aldus de GGD.

‘Onverantwoordelijk en pijnlijk’, noemt onder andere de provincie het. Ze gebruiken deze woorden omdat vele mensen nog dagelijks kampen met de gevolgen van Q-koorts en corona.

Tientallen mensen ontslagen
Als de miljoenen er niet komen vanuit Den Haag zullen er bij de GGD tientallen mensen moeten vertrekken. Het gaat om artsen en verpleegkundigen op het gebied van infectieziektebestrijding, maar ook om epidemiologen en mensen die bezig zijn om ict-systemen klaar te maken voor monitoring en de uitwisseling van gegevens over nieuwe infectieziekten.

"Bewust bezuinigen betekent risico’s nemen met de gezondheid en veiligheid van inwoners van Nederland. We zijn dan als land opnieuw onvoldoende voorbereid zijn op zeer ernstige en reële gezondheidsdreigingen die op ons afkomen", besluit de GGD-woordvoerder.

Het eerste jaar corona in beeld: van lockdowns tot avondklokrollen